Trích trong RỪNG ĐÓI- 5

5

Đã ba hôm nay, ăn tiêu chuẩn ba lạng gạo một ngày, mặt lính vàng ươn. Hôm qua đến chỗ trú quân. Vừa hạ ba lô xuống, đợi A trưởng đi hội ý về, mấy thằng đã nhòm ngó xung quanh tìm lá tìm rau. Chỗ trú quân đầy những cây bứa rừng, búp non bẻ ròn câng, tứa nhựa vàng thơm thơm. Thằng Chung địa chất nhóm lửa, đun gô lá bứa rồi nhón một nhúm ruốc khô to như hạt bưởi, thả vào húp xì xụp. Nó bảo, tỉnh người chúng mày ạ. Bếp đại đội gần suối, cách xa trung đội tôi đến hai trăm mét. Đã sắp vào mùa mưa nên đại trưởng bảo, ở xa địch lại mưa nên không đào hầm mà làm nhà mắc võng kiểu văng chuồng trâu. Cái nền nhà chuồng trâu đào thấp xuống chừng 30 phân giống cái hố phân trâu ở quê. Mỗi A hai cái nhà lợp bằng tăng buộc liền vào nhau. Hay thật. Võng này kề sít võng kia, đêm nằm nghe lá khô bay xuống đậu lên mái tăng thật là nhẹ. Thằng Lương Lợi người Hà Tây bảo, Trần Đăng Khoa không đi Trường Sơn mà nó cũng nghe thấy tiếng lá khô rơi chúng mày nhỉ. Trong đêm cả lũ cười trong khi bụng sôi èo èo. Lá khô thì ở đâu chả có, cứ gì phải Trường Sơn. Thế là chuyện về Trần Đăng Khoa ồn lên. Thằng thì thích con vàng của Khoa, thằng thì thích cua ngoi lên bờ, tôi thì thích nhất nước nóng chết cả cá cờ. Giá bây giờ có món cá cờ chết nắng của Khoa mà kho lá bứa nhỉ. Tôi nuốt nước bọt đánh ực.

Cán bộ dẫn bốn đại đội sinh viên đến một cánh rừng. Cứ nghĩ là sẽ thấy đồi sắn . Nhưng không hề thấy, chỉ thấy rừng đầy những cây màng tang và dâu đất cao đến nóc nhà. Đại trưởng Đường chỉ vào rừng rậm:

- Đấy nhé, sắn ở dưới tán rừng ấy, phải vạch cây ra mà tìm gốc sắn mà đào lên. Định mức khoán có rồi, cứ thế mà làm. Bộ đội ở bên nhà đang chờ sắn của của chúng ta từng ngày từng giờ. Các ông rõ chửa ?

- Rõ!

Hô to vậy thôi nhưng thằng nào cũng hoang mang. Sắn đâu mà đào cho đủ 25 kí một ngày, thái lát ra phơi khô. Hoang mang thật. Ai cũng hoang mang. Lần đầu tiên nhận mệnh lệnh mà hoang mang thế này thì đánh đấm sẽ ra sao? Nhưng chỉ ngày đầu tiên lớ ngớ trong rừng. Trưa hôm ấy thằng nào cũng tìm ra vô vàn là sắn. Những nương sắn bỏ hoang từ vài năm trước cây dại mọc lẫn vào chùm kín sắn. Chúng tôi chặt cây dại đi lộ ra những thân cây sắn to như cổ tay cổ chân. Hai ba thằng bu vào lay gốc sắn rồi dùng sẻng đào lên những củ sắn to như đầu gối, củ nào cũng có lõi. Đất ở đây đỏ ối, sắn tốt là phải. Chả biết những đơn vị trồng sắn này rồi họ đi đâu. Nghe cán bộ kể, những đơn vị đi B2 vào tận đồng bằng Cửu Long qua đây đều phải trồng sắn rồi đi tiếp. Năm này trồng , năm sau người khác lại trồng. Con đường giao liên cứ khoác tấm áo rừng sắn, chạy dài từ Quảng Bình tới đất Căm Pu Chia . Tôi ôm đống sắn, củ bê bết đất đỏ vào gốc cây sồi gai ngồi gọt. Dao găm bộ đội lưỡi dầy quá khiến gọt sắn mà như đẽo củ sắn. Đào , nhổ hì hục cả buổi sáng, gọt hết cả buổi trưa. Ngồi thở, ngồi thèm cơm. Bữa sáng lạng rưỡi gạo cơm bám vào sắn chưa kín, ăn rõ đầy bụng mà chỉ tiếng sau là đói. Mắt hoa lên chân tay ngúng ngoắng. Thằng Tứ cùng khoa Cơ Khí ngồi trong bụi chuối rừng khoét gốc chuối non ăn. Nó gọi:

- Luân ơi, ăn củ chuối đỡ khát nước lắm. Mà nó lại có chất ngọt. Tỉnh người. Nói rồi nó lẳng cho tôi một khúc nõn chuối. Ngọt thật nhưng chỉ một lúc sau thấy sôi bụng. Thằng Tứ lại gọi:

- Mày ơi, bụng sôi thế mà không đánh rắm được, khó chịu quá.

Cả lũ đang gọt sắn cười phá lên. Thằng Tứ nằm ra đất nhìn lên trời. Nó hát “ róc rách, róc rách ,nước luồn qua khóm trúc . Lá rơi lá rơi…”

***

Ngày thứ hai sắn vẫn nhiều.

Ngày thứ ba lại thấy nhiều sắn hơn.

Mươi ngày sau quân lính không còn ra hồn người nữa. Thằng nào cũng đi gù gù. Mắt lấm lét tìm thứ ăn được trong rừng. Mắt thằng nào cũng trắng dã. Những ngày đầu hăm hở đào thật nhiều củ, rồi gọt, rồi thái lát. Lúc đầu chặt lá chuối phát rừng, rải lá ra làm nong phơi. Sau thì chả còn lá làm bãi đất phẳng, rắc sắn ra đất. Hai hôm sau, thu sắn khô cho vào bao tải, những lát sắn màu hồng như những mảnh nồi đất nung dở đập ra. 

Trưa nắng, nằm trong gốc cây sồi gai cổ thụ nhìn ra rừng, thấy thằng Tuấn ở trường Trung cấp Giấy Hoàng Văn Thụ ngồi nhẫn nại lật từng miếng sắn trên đất. Nó cứ ngồi thế cả vài tiếng đồng hồ. Gọi, Tuấn ơi ngồi phơi nắng thế cho ốm à? Nó bảo thế này cho sắn chóng khô. 

Có tiếng máy bay L19 kêu ke ke trên giời. Thằng Tuấn bẻ vội cành lá che lên đầu, rồi lại ngồi gù gù cắm mặt xuống bãi phơi sắn. Lát sau có cái A37 từ đâu đến, nó bay vụt qua một lúc nghe bom nổ đánh oành cái rồi cút. Tiếng nổ nghe xa, cán bộ bảo nó chặn đánh ngoài ngầm đường xuống Ô Gia Tào.

Mấy thằng nằm ngổn ngang quanh gốc cây sồi. Lặng nhìn những con kiến to như con mối đang kéo hạt sồi bị bộ đội dẫm vỡ. Một thằng reo lên:

- Hạt dẻ , nướng thôi chúng mày ơi. 

Cả lũ nhỏm dậy. Ừ nhỉ ! những chùm gai trông như bông hoa mẫu đơn, đầy những hạt dẻ to như quả xoan. Thằng Hoan đốt ngay đống lửa, quẳng vào đấy những chùm quả khô. Chỉ một lát sau hạt dẻ nướng thơm phức. Ôi giá mà mỗi hạt dẻ to như quả trứng vịt nhỉ? Chúng nó lẩm bẩm rồi lại nằm vật ra nhìn những đám mây trắng sắp vào mùa mưa nặng bì bì trôi lừ đừ trên trời. Đúng lúc ấy, ông Chính trị viên đại đội tay ôm một bó búp sắn đi tới. Ông quát rõ to:

- Nằm ườn cả ra đấy à? Các anh không nhìn đồng chí Tuấn mà noi gương kia kìa. Ở phía trước bộ đội từng ngày từng giờ chờ sắn của chúng ta, mà ở đây đã không phải đánh chác nhở nhơ, lại còn kêu đói kêu ốm. 

Cả A ngồi bật dậy. Giữa trưa nắng, mồ hôi mồ kê nhễ nhại, chính trị viên mặt tái ngoét ôm mớ rau sắn héo quắt vào bụng, nhìn lần lượt từng người. Chả hiểu mồ hôi ông ấy chẩy trên trán xuống mắt hay là ông ấy nói xúc động quá lên nên nước mắt chảy ra. Chúng tôi thằng nào thằng nấy lại chui lên rừng, hì hụi moi sắn từ những bãi cây rậm rì. Đêm hôm ấy, Bê trưởng đi hội ý về gọi A tôi ra họp. Anh thì thầm, chúng mày bị chính trị viên ghi tên trong sổ của ông ấy rồi. Có nhẽ dễ bị xuống binh nhì lắm đấy. Thằng Quyết hỏi, liệu có bị khai trừ đoàn không? Bê trưởng thở dài. Tao không biết. Nhưng ông ấy bảo, may là chúng mày không phải là đảng viên đấy, nếu không thì đã làm hỏng cả chi bộ. Sao đêm nay buồn thế. Có con chim kêu vít vít vít như con chim vịt quê mình ngoài Bắc não nề.

6