NHẬT KÝ MỘT ĐOẠN ĐỜI

NHẬT KÍ MỘT ĐOẠN ĐỜI
(Đồng Dù Củ Chi tháng 9/1975)

CHƯƠNG 1

1 - CHIA LI
Một chiều vàng buổi chia li
Lúa đồng ướp nắng gió về xôn xao
Nhìn quê hương thấy nghẹn ngào
Ra đi đời biết đến bao giờ về
Mẹ già chòng mắt đỏ hoe
Gạt dòng lệ buổi chiều tà tiễn con
Hàng cau trổ trái còn non
Tường che chưa đủ nắng mòn sân phơi
Tóc cha ai nhuộm cha ơi
Bốn mươi tuổi đã một đời long đong
THương con sự nghiệp chưa xong
Con thương cha nỗi chờ mong tháng ngày
Em thơ đang cảnh xum vầy
Tiễn anh chỉ biết đứng ngây mà nhìn
“ Công cha như núi Thái sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra”
Con như con én bay xa
Theo đàn khỏi hổ tiếng là con trai

Con đi kịp bước với đời
Kìa con tàu hú giục người chia xa

2- NHững chiều bên kia Tam đảo

Trông mờ Tam đảo xa xôi
Mây trôi hướng ấy chân trời quê tôi
Chiều đông đánh mất cái vui
Cái buồn khoác áo ủ người xa quê
Giã từ cha mẹ ra đi
Ba tuần trăng áo đã hoen đất đồi
Đêm đêm đứng gác dưới trời
Nghe con ếch gọi bồi hồi trong mưa
Sáng đi luyện tập “ say sưa”
Thương cô cắt cỏ gió tê môi hồng
TRời đang gọi gió vào đông
Sông Cầu vương bóng tre làng hắt hiu
Ô cây súng thấy nhớ nhiều
Mái trường phượng đỏ sớm chiều ước mơ
Bạn bè nhớ “ mối tình xưa”
Còn lòng tôi luống ngẩn ngơ nhớ nhà
Ai đi gọi cõi hồn ca
Tôi đi ôm nỗi sót sa trong lòng
Ngọn đèn đêm thức mung lung
Giở trang nhật kí ướt dòng mồ hôi
Tháng ngày trông cánh thư ơi
Vẫn mờ Tam đảo núi đồi triền miẻn
Rằng ai biết rét Thái nguyên
Mới hay thân gái chính chuyên chờ chồng
Những chiều về một bến sông
Bóng ai rũ tóc cho lòng vấn vương
Đêm đi “ rèn” nghỉ giữa đường
Đó đây ai đẩy xe hàng rao đêm
Mỗi chiều nắng rớt khói lam
THương đàn em sớm đi làm thay anh
Soi gương tưởng chẳng phải mình
Ngỡ ngàng quân phục maù xanh trên người
Qua đường nhìn cánh hoa rơi
NHìn người qua lại khoảng trời sương bay
100 ngày ấy mấy ngày?
Là không thao thức canh chầy nhớ quê
Bên này Tam đảo sương che
Bên kia sông áp chân đê dạt dào
Bên này đứng gác chong chao
Bên kia sóng vỗ lao xao mạn thuyền
Ơi mùa đông rét Thái Nguyên
NHững chiều ta sống nỗi niềm quạnh hiu

3- Một chiều nhận thư cha

Nhận thư cha một buổi chiều
Nâng tờ giấy nhỏ mà trào lệ rơi
Tháng ngày cách biệt cha ơi
Hôm nay con thấy như người về thăm
Chia tay ngày ấy rưng rưng
Dặn con, đời sẽ sóng trùng giông lan
- Đi đi con chớ ngại ngần
Đừng làm cha mẹ tủi thân sinh thành
Nghĩ rằng con trẻ lênh đênh
Tuổi xanh chưa chịu thác ghềnh phong ba
Mười ba tuổi đã đi xa
Sách đèn dưa muối tương cà chắt chịu
ở nhà cha quí mẹ yêu
Nay đi đất khách sớm chiều ngóng trông
Đêm đêm thao thức lạnh lùng
Mong cho con khỏe sống cùng anh em
Ơi dòng sông sóng vỗ êm
Thuyền cha tôi đã bao đêm buông chèo
Vì con cha phải khổ nhiều
Kiếm tiền lặn lội ít nhiều cho con
Cho dù cách núi cách non
Nụ hôn cha gửi vẫn còn đâu đây
Nâng thư cha giữa bàn tay
Thấy cha nắng gió thêm gầy tấm thân
Chim bay mỏi cách xa gần
Hãy cho ta gửi mấy vần thơ đây
Gửi người vết sạn bàn tay
Cuộc đời cha dậy nên ngày hôm nay
Cánh thư cha gửi tràn đầy
Tình thương hơn cả núi dầy sông sâu

CHƯƠNG 2

1 Từ biệt miền bắc

Nghe con én gọi vào xuân
Cây đào rũ lá vương sân đợi chờ
Quê người lúa trổ thân tơ
Đường làng rộn dịp i tờ trẻ reo

Giã từ miền bắc thân yêu
Ngó nhìn Tam đảo mây nhiều thấy chi
Ba lô nặng mỗi bước đi
Trăm bề tơ rối trăm bề ngổn ngang

Ngẩng đầu nhìn tiết xuân sang
Mà sao không thấy nắng vương bụi hồng
Qua đường ai đó đừng trông
Để tôi khỏi nát cõi lòng từ nay

NHìn làm chi những bàn tay
Nụ cười tà áo đó đây đón chào
Trời chiều gió nổi lao xao
Rừng bạch dương hát thì thào tiễn đưa
Nỗi buồn gói ở sân ga
Người đi thương nhớ kẻ về nhớ thương
Người ta vợ tiễn lên đường
Khăn trầu áo gối vấn vương bồi hồi

Tôi không có lấy một người
Có con tàu hú vang trời : đi đi.
Chia li lại có trăng thề
Còn tôi ngồi đếm ngày về ra sao

Tàu đêm chở gót anh hào
Chở đi vô tận những điều tơ vương
Sớm mai sẽ mấy dặm đường
Mà đêm không ngủ đón sương lạnh về

Sông Hồng gió rít chân đê
Nhìn Long Biên nước đổ về cuốn reo
Năm ô Hà nội trông theo
Vành khăn tang gửi ta nhiều nghĩ suy

Khâm Thiên giục bước ta đi
Ơi em gái nhỏ bơ vơ giữa đường
Mẹ đâu ? em nhỏ yêu thương
Bê năm hai nát phố phường quê em
Mẹ già khăn trắng lặng im
Bàn tay gầy nắm tay con nghẹn ngào
Tàu đi ánh mắt đưa theo
Hờn căm theo bước đường chiều hành quân

2 Một đêm qua thành Vinh

Tiếng hò man mác dòng lam
Về đây quê bác ngút ngàn tre xanh
Xe dừng đỏ bụi thành Vinh
Tìm đường chỉ thấy gập ghềnh hố bom
Nhớ thằng bạn nó bán kem
Chắc đây nhà nó đổ nghiêng lở tường
Ai vô Hưng Dũng Thanh Chương
Nhắn dùm đứa bạn vẫn thường lại qua
Đêm nay lạnh dưới sương sa
Trong hoang tàn có tiếng gà thức đêm
Vào làng nhờ thổi nồi cơm
Hầm sâu em nhỏ ổ rơm đánh vần
Tôi dừng bước đứng ngoài sân
Việt nam ơi có gian truân nên người
Thương em nhỏ quá em ơi
Vì thằng Mĩ phải học ngồi ổ rơm

3 Đêm vượt Sông Gianh

Ai hò dưới bến sông Gianh
Có nhìn pháo sáng chòng chành đó không
Ơi em cô gái Xung Phong
Đội mưa bom đạn gác tình riêng tư
Em đi từ ấy đến giờ
Bàn tay dày dạn hiểm nguy chốn này
Rằng ai qua lại nơi đây
Thấy cô lái trẻ đêm ngày qua sông
Ở đây có rét lạnh lùng
Mà em vẫn ửng má hồng đưa quân
Đêm nay đơn vị dừng chân
Riêng anh không ngủ ì ầm sóng xô
Nơi này máu hận năm xưa
Bây giờ có gái đò đưa nối miền
Ngủ đi anh cứ ngủ yên
Chúng em đứng gác trăng liềm cũng thương

4 Đón Tết trên đỉnh Trường sơn

Từ đây chỉ núi lẫn rừng
Vào xuân chèo núi vui cùng Trường sơn
Gậy hành quân cũng phải mòn
Qua bao suối lũ thác dồn cũng qua
Đường đi mây trắng xuyên qua
Núi cao mấy chú vượn già hát ru
Tắc kè rung ánh trăng khuya
Cổng trời tiên nữ làm mưa đón người
Trường sơn đông lạnh run người
Đêm so trên võng thấy đời cô đơn
Trường sơn có mấy đường mòn
Bấy nhiêu nỗi khỗ không còn gì hơn
Bên tây nắng khét đá cồn
Mồ hôi ướt má gối chồn vai tê
Ngày đi qua suối qua khe
Đêm treo võng lại nhớ về quê hương
Đón xuân dừng bước giữa đường
Đêm giao thừa thức nghe rừng sang xuân
Suối buồn ngâm khúc tri âm
Ôm đồng đội chỉ khóc thầm trong tim
Lửa tàn khói thuốc bâng khuâng
Khói hương không có bánh trưng chẳng cần
Sơm mai lấy vải băng chân
Đỡ đau chống gậy hành quân lên đường

5 Qua quê hương gái Chăm Pa

Dừng chân ngắm đóa Chăm pa
Trắng trong ngào ngạt đậm đà hương thơm
Ai qua đây chả lỡ đường
Để nhìn cô gái núi rừng chăm pa
Núi cao trầm mặc sâu sa
Suối tình nên tạc thân ngà đó chăng
Đêm đêm tiếng nhạc lăm vông
Em đưa uyển chuyển tình trong hồn người
Ơi quê hương đất triệu voi
Hôm nay mới thấy mặt người đây ư
Vẫn là gió khét nắng khô
Mà dòng sông chảy hiền hòa dưới trăng
Xê băng hiêng nhớ sông Hồng
Bản làng khói tỏa nhớ đồng cố hương
Ơi chăm pa hái giữa đường
Cài ba lô dạ coi thường hiểm nguy
Nghe em hát dưới trăng khuya
Lăm tơi, ai đó tiễn đưa tỏ tình
Nghĩ mà thấy bạc phận mình
Sơn lâm người cũng mộng lành đó thôi
Rừng Lào xào xạc lá rơi
Nằm nghiêng trên võng nghiêng trời nhìn sao

CHƯƠNG 3

1 Về với quê hương Ma Trang Lơn

Quay nhìn phương bắc mù sương
Đã ba tháng ruổi con đường cheo leo
Chân đau rồi khỏi lại chèo
Trường sơn khét đá núi đèo đã qua

Bao người bạn phận sót sa
Gửi thân lại chốn rừng già ngàn năm
Ngước nhìn giông tố phương nam
Cũng Không ngăn nổi chí làm nam nhi

Một chiều nắng xế dừng nghe
Đây rồi đất Việt , gió về xôn xao
Kon Tum đỏ lửa máu trào
Rừng xơ xác đất bom đào tứ tung

Bản làng leo lét khói rung
Già gầy tấm khố lưng trần trên nương
Nghẹn lòng nhìn cảnh thê lương
Gái trinh không tấm áo lành che thân

Ơi quê hương Ma trang Lơn
Anh hùng xưa Pháp kinh hoàng là đây
Mà sao xơ xác thé này
Đạn bom giặc Mĩ tối ngày tóc tang

Tấm khăn kỉ niệm lên đường
Đưa cho cô gái ngập ngừng quay đi
Đưa già một bánh lương khô
Lòng sao thấy chát môi, tê tái lòng

Dừng chân chiều vắng bờ sông
Pô cô ơi biết mấy dòng nước trôi
Bọt bèo theo nước chảy xuôi
Dân lành sao lại lắm đời đáng thương

Giật mình pháo kích trên nương
Rừng sôi đất nổ chiến trường là đây

2 Cơn sốt đầu tiên

Tây nguyên những núi cùng cây
Những sông cùng suối tháng ngày đạn bom
Mây trôi mây lại về non
Đất bồi đất đắp nên hòn núi cao

Bâng khuâng ngồi dưới chiến hào
Trong cơn gió nổi sạc sào lá rung
Nơi này không có mùa đông
Mà thương bếp lửa bập bùng khơi đêm

Giật mình trận sốt đầu tiên
Súng trao đồng đội nỗi niềm tủi than
Đi không vững nổi bàn chân
Đất trời ù ập đổ sầm bên tai

Ôm người bạn bước lao đao
Lửa trong người nóng đốt trào ngang lưng
Mùa mưa thối nát cây rừng
Hầm nằm đầy nước như đồng lúa chiêm

Thiếu ch mẹ thiếu tình thương
Thương nhau bạn sẻ bát cơm cho mình
Rưng rưng nước mắt nghĩa tình
Cuộc đời chiến đấu gập ghềnh gian nguy

Đêm đêm thao thức canh khuya
Nghe trong súng nổ gió lùa hơi bom
Nằm không nghe đạn nổ dồn
Nghĩ thuwong đồng đội sốt càng nặng thêm
Ôi từng sơn sốt Tây nguyên
Phá từng khối óc con tim con người

3 Bài thơ giữa đường
( nhớ mẹ ngày sinh nhật của mình 22 tuổi)

Thu sang tháng chín lại về
Trăng treo trước ngõ gió lùa đầy sân
Giữa đường nặng bước hành quân
Đêm nay gửi mẹ chút vàn thơ xa

Bao mùa thu đã đi qua
Bây nhiêu vất vả tuổi già thêm sâu
Thời gian gội bạc mái đầu
Tuổi vui thì ít lòng sầu đầy vơi
Lấy gì tặng mẹ mẹ ơi
Mới hai hai tuổi nên người là bao

Sinh con giữa buổi gian lao
Chắt chiu lòng mẹ biết bao nghĩa tình
Xưa đi tải đạn tóc xanh
Tiễn con tóc bạc rung rinh gió chiều
Suốt đời mẹ chịu gieo neo
Nổi chìm nưm tháng thân nghèo vì con
Êm đềm khói tỏa chiều hôm
Bóng ai cuốc đất lẩn cồn nương khoai
Đã bao thất bát đầy vơi
Bát com nhiều sắn đường dài nuôi con
Sót lòng mẹ đợi mỏi mòn
Một ngày vắng bóng mẹ còn chờ trông
Gió khuya hun hút lạnh lùng
Mẹ ngồi đếm bước theo cùng bước con
Sông Hồng đỏ nước như son
Tháng ngày vẫn chỉ mỏi mòn mà thôi
Đêm đêm đứng gác giữa trời
Sao rơi, con đếm như hồi bé thơ
Có đêm súng nổ tan mơ
Bàng hoàng thấy bóng mẹ chờ năm canh
Trâu ai gặm cỏ ven đình
Vườn tre xõa tóc nghiêng mình vào đêm
Mỗi chiều là một hoàng hôn
Mỗi chiều lại thấy thêm thương mẹ già
Chuyến tàu đêm chạy về xa
Tàu ơi có biết con ta nơi nào ?
Đêm khuya suối chảy rì rào
Suối ơi nghĩa mẹ suối nào có hay ?
Mấy năm biền biệt trong này
Ngoài kia mùa nước hết đầy lại vơi
Tây nguyên dựng núi ngút trời
Là con đứng ngóng về nơi mẹ già
Cho dù đời có can qua
Tuổi xanh dám nhận phong ba về mình
Con mang theo bước trường chinh
Hai mươi năm chút học hành gian lao
Súng thù mộng vơ chiêm bao
Đường vào khoa học có bao dặm đường
Con đi lỡ bước giữa đường
Đành xe dây với đoạn trường chông chênh
Trăm lần thương vạn lần thương
Đêm nay gửi mẹ giữa đường con đi

CHƯƠNG 4 

Một Mùa xuân Lịch sử

1. Về Dak lak
Đã hai năm sống với rừng
Sắn khoai nước suối lẫn cùng măng tre
Chống càn lấn chiếm vào ra
Mỗi mùa khô mỗi rừng già hắt heo

Sợ mùa mưa muỗi vắt nhiều
Mơ ngày nắng trải đồng chiều trung du
Một ngày trong tiết sương mù
Nhằm phương nam khoác ba lô lên đường

Bỗng lâng lâng dạ lạ thường
Chuỗi ngày gắn bó mảnh rừng Gia lai
Chia táy nhé suối nhỏ ơi
Nhà hầm in dấu tay người vết bom

Mảnh nương trần trui lối mòn
Vườn ra của lính ấp ôm khoảng đời
Đi trong náo nức lòng người
Vượt rừng lội suối xoay trời mà đi

Đêm treo võng gió dầm dì
Súng ôm lạnh giá ấm nghe tiếng lòng
Thương mình thương bạn long đong
Ôm nhau ngồi dựa cây rừng buồn tênh

Qua từng đồng cỏ mông mênh
Mỗi ngaỳ mỗi thấy cánh rừng rộng ra
Một đêm nghe tiếng súng xa
À đây Đắc lắc vẫn là Tây nguyên

2. Lược ghi những ngày chiến đấu

Bao đêm trinh sát chặn đường
Nôn nao chờ lệnh tiến công từng giò
Đêm bò đồn địch trăng lu
Có đêm thao thức nghe gà gáy xa
Ba năm không thấy xóm nhà
Giờ nghe chó sủa ngỡ là trong mơ
Thẫn thờ những đợi những chờ
Giữa mùa xuân bỗng pháo ta nổ dồn

Xung phong trong khói chưa tan
Đường 14 lửa kinh hòang bùng lên
Buôn Hồ xác giặc ngổn ngang
Đêm đầu tiên bước giữa đường bâng lâng

Ngọn đèn sợ hãi run run
Mắt xanh lấm lét vạch rèm nhìn theo
Đi thôi, chẳng phải nghĩ nhiều
Đường xa đuổi địch vẫn trèo núi non
13 đêm thức trọn đêm
Mắt quầng chân rộp khắp miền cao nguyên
Tháng ba sấm sét vang rền
Chào nhau rối rít suốt đường hành quân
Ai ngờ gặp đứa bạn thân
Nẻo vào chiến dịch thấy gần đường xa
Ôm nhau nói chuyện cửa nhà
Bốn bề súng thép chói lòa nắng trưa
Lại đi lệnh đã truyền về
Bắt tay nhau gió vẫy xòa ngụy trang
Dập dồn theo xích xe tăng
Một chiều đỏ nắng đổ tràn mui xe
Chập chiều trèo ngọn Chư pa
Nhìn về Hậu Bổn bốn bề quân reo
Đêm nay trèo núi Cheo rẹo
Để ngày mai kịp chặn đầu giặc lui
Xe tăng địch cháy khắp đồi
Đầy người khói súng đất trời rầm vang
Súng cầm tay chặn giữa đường
Thấy mình vấy máu chiến trường bấy nay
Mà trong cuộc chiến tranh này
Sống trong tử địa những ngày khó quên

Tuần trăng thần tốc đôi chân
Nắm cơm nước lã đã gần tháng nay
Sương trời lạnh lẽo bàn tay
Chân xưng tứa máu đế giày nát tươm
Một đêm dừng lại Củng sơn
Một đêm ngủ giữa đạn bom đổ đường
Sông ba thây chất kín dòng
Về Tuy Hòa hít hương đồng miền nam
Làm người trinh sát gian nan
Mà vui cái kiếp dọc ngang tung hoành
Dẫn quân chiếm ngọn Giục Kinh
Hít căng hương lúa ngọt lành nôn nao
Lắng nghe sóng biển rì rào
Đêm nay chiến thắng trăng sao nghiêng về
Gặp cô em gái Tuy Hòa
Trái dừa em tặng chút quà miền nam
Rồi đi lại núi mây ngàn
Tiễn chân các má lệ tràn vẫy theo
Lên xe trời đã xế chiều
Đèn pha sáng rực vượt đèo ta đi
Mười lăm ngày thác dòng xe
Rời Tây nguyên nhắm lối về phương nam
Bỏ xa những núi cùng rừng
Đường đi như nước rùng rùng đại quân
Qua sông Bé nước trong ngần
Cỏ cây xe pháo gió ngàn cuốn reo
Lộc Ninh sắc đỏ trời chiều
Má già sửa mái nhà xiêu ngóng chờ
Dừng nghe bom đạn nổ xa
Đường 13 súng vọng về nôn nao
Mùa này trăng lộng trời cao
Hương đồng Nam bộ nôn nao bóng dừa
Sống trong pháo kích đợi chờ
Tựa ba lô lại làm thơ giữa đường

4 Trận cuối cùng trên đường phố Bác Hồ

Đêm trăng mà lặng như tờ
Ba lô căng nặng trong giờ lập công
Đi trong bổi hổi hương lòng
Biết là trận cuối ai không bồi hồi
Chẳng ai nói lấy một lời
Mà ai cũng thấy sáng ngời niềm tin
Qua sông trắng loáng mạn thuyền
Khỏa chân sóng vỗ êm êm hẹn về
Đây rồi đất thép Củ chi
Đêm nay đi giữa miền quê anh hùng
Đêm trinh sát lội ngoài đồng
Theo cô du kích vượt dòng kênh sâu
Mong trời trời sáng mau mau
Súng nghiêng nòng tắm sương, đầu chong chong
Pháo gầm trong ánh rạng đông
Đường Tây bắc mở Cầu Bông đây rồi
Đêm nay trăng lặn đâu rồi
Mưa rào ướt loáng đường vào Hóc Môn
Dừng đêm đợi pháo nổ dồn
Quân đi náo nức Sài Gòn hôm nay
Nắng òa khóc giữa hàng cây
Đương hôn gót dép bấy nay đợi chờ
NÍn đi em bụi dâm ô
sẽ tan trời lại bay về cờ hoa
Bế em bé nhỏ bi bô
Ngỡ ngàng nãy sợ bây giờ lại vui
Sài gòn ơi Sài gòn ơi
Hôm nay cờ đỏ tung trời thành đô
Bao năm mới có bây giờ
Đi trên thành phố Bác Hồ - Việt Nam.

(chép lại tháng 9/1975 Củ Chi Gia Định .)