DƯỚI SÚ BÀ TRẦM .

Đào Bá Văn học cùng với tôi từ 9/1970, ấy là khi Văn nhuận từ lớp K4K (luyện kim) xuống.

Văn nhiều tài lẻ và đặc biệt là chất lãng tử. Quái lạ , hắn không lăng nhăng gái mú. Mà xưa nay những anh văn hoá nghệ thuật lại hay có máu này (!) Hắn cứ hát, cứ đá bóng, đánh bóng chuyền, và ... chuyện kẻ vẽ chữ nghĩa cũng rất tài. Văn để đầu chim sẻ . Nghĩa là vuốt xoáy lại để trước trán có chùm tóc xoăn xoăn .

Hồi mới về lớp tôi, hắn có một định lí rất hay. Ai kém ai cái gì thì gọi là “ dưới sú “ . Thằng này dưới sú thằng nọ thằng kia ... Chẳng nhớ “ dưới sú ’ là cái gì nữa nhưng cái câu nói ấy thì nhớ tới bây giờ . 

Trong lớp tôi có chị Trầm. Chị là TNXP chống Mỹ về học. Lúc ấy chị khoảng 27 , 28 tuổi. Trước khi vàoTrường Sơn từ 1966 tới 1968, chị đã làm ở công trường 130 xây dựng sân bay Yên bái . Chiến tranh khốc liệt , tuổi tác rồi học hành vất vả khiến chị mệt mỏi, thua thiệt nhiều, kém phần mầu mỡ so với những người con gái khác. Tuy vậy chị rất yêu thương lũ tôi. Dù nhan sắc chị khiêm tốn, cái sự nhan sắc ai mà định nghĩa đo đếm cho chính xác được nhưng có lẽ chị hiền và bao dung nên lũ trẻ hay nhờn . 

Một hôm , chúng nó đá cầu chinh. Thằng Danh Thơm ( làm ở Cơ Khí Hòn Gai – cũng hưu rồi ) đá với Văn. Văn vừa đá vừa nói rất to : mày đá sao được với tao. Này thì tâng , này thì móc , này ...này móc này ...

Thơm sút sang Văn. Quả cầu bay đến tầm ngang mặt , Văn ưỡn lên giữ cầu trên ngực rồi thả xuống mũi dép gẩy mạnh vào mặt Thơm . Mồm hét to : Mày thấy chưa ! mày .. mày dưới sú Bà Trầm. Thơm thua.

Từ ấy cái mệnh đề Dưới Sú Bà Trầm lan ra . Nó được dùng cho thằng nào kém cỏi về một vấn đề nào đó. Vào thi bị điểm 2 ra đến cửa lầu bầu…mẹ kiếp hôm nay dưới sú bà Trầm. Bị thua bóng đá lớp khác cũng lèm bèm mẹ kiếp lớp mình dưới sú … đàn bà lớp nó. 

Nghĩ cũng bất công bằng. Dưới sú thì dưới ai chả thế. Ấy nhưng chúng nó cũng phân biệt lắm kia. Ở khóa 5 chúng tôi giá dưới sú chị Kẹo chị Lê hay mấy cô hoa khôi lớp điện thì có vẻ cũng hài lòng. Nhưng thằng nào bị dưới sú mấy chị … yếu yếu đường body là chúng nó hơi tưng tức. 

Nghĩ mà thương chị Trầm . Rồi những ngày sau đó trong sinh hoạt , học hành ai gặp cái gì xui xẻo không vừa lòng cũng lẩm bẩm : Mẹ kiếp mình dưới Sú bà Trầm . Chị Trầm biết , chị lặng im. Tôi thấy chị buồn. Chị bảo chúng mày nghịch quá, nghịch quá.

Rồi chúng tôi đi bộ đội. Năm ấy vào thang 8 năm1971 Lớp K5ME ( chế tạo máy ) chúng tôi đi thằng Lượng, Tài và thằng Luận. Cái thằng Luận Bắc Giang chúa là hay nói câu “dưới sú bà Trầm”. Nhưng nó lại là đứa chăm giảng bài cho chị Trầm nhất. Sau này nó lên đến Trung tướng nó vẫn nhớ những bài toán Cơ Lí thuyết thì quả là tài thật. 

Hôm 3 thằng nó đi chị Trầm tặng quà nó rồi đứng ở gốc bạch đàn nhìn theo xe mà khóc. Chị Trầm ngày càng ít nói vì càng ngày bài vở càng khó. Từ 8/1970 tới hết năm 72 lớp tôi đã có 33 người ra đi chiến đấu. Những thằng nghịch ngợm đi hết cả. Văn cũng đi, tôi cũng đi. Lớp vắng hoe hoe . Các chị lại buồn. Ngày tôi đi, tôi không có quà tặng của bạn gái cùng tuổi. Chỉ có quà các chị già mà thôi (!). Tôi nhớ các chị Khôi, Trầm, Mỹ, Mùi, Bình , Tâm… nước mắt ngắn dài đưa tiễn chúng tôi. Chị nào cũng lo cho ít giấy viết thư, mươi con tem một hào hai xu , cái khăn mu soa, mấy viên thuốc cảm. Các chị TNXP tuổi hai tám ba mươi vỗ về bịn rịn mấy thằng con trai hai mươi hai mốt tuổi như em ruột của mình. Chị Trầm đứng khóc ở lối ra bếp K5 đợi đưa cho Văn gói giấy có 2 bao thuốc Tam Thanh. Các chị đứng khóc ở góc đường đầy bụi mua hoa đang độ tím ngắt trên đồi bạch đàn Thái Nguyên thủa chiến tranh mịt mù xa ngái .

Viết đến đây tôi bỗng thấy hiện lên hình ảnh mấy chị TNXP cặm cụi học suốt đêm ngày, quên ăn quên ngủ . Bên ngoài một lũ con trai nghịch ngợm hò hét tếu táo ở một vùng chiến khu xưa lăng lắc 

6/7/2019