Giếng Tang

Hồi bé chả hiểu sao người ta gọi là giếng Tang. Giếng ở ven đường sắt Hà nội Lao cai. Bao năm nay chưa bao giờ hết nước. Lòng giếng lát bằng những viên gạch to vuông đỏ bóng không bao giờ có rêu. Người già bảo xưa có người đàn bà tự tử ở cây sồi nhà ông Đào Điệp sát bờ giếng đêm đêm vẫn mặc áo trắng đi vật vờ. Trẻ con khiếp , tắm giếng Tang chỉ dám tắm lúc còn mặt trời. 

Hồi tôi học cấp 2 máy bay Mỹ ném bom làng tôi. Nhà nào ở ven đường sắt đi sơ tán lên gò. Giếng Tang cỏ mọc um tùm mấy anh chị thanh niên trực chiến hay kéo nhau ngồi bên bờ giếng tìm hiểu nhau. Chả biết các anh chị ấy có sợ như tụi tôi không. Cũng chính vào những năm ấy có một người khách mặc áo khuy tết đến làng tôi. Ông ta hỏi thăm nhà họ Phạm bên giếng. làng tôi ối họ Phạm. Ông ấy vật vờ vài buổi bên giếng rồi thuê mấy bác nông dân tác cạn nước giếng cậy lấy hòn gạch vồ thứ 9 từ đáy giếng lên. Người khách đập vỡ hòn gạch thật dễ dàng . Hòn gạch vỡ trật ra hai con vật một con cá quả và một con cóc. Con cá quả chừng độ hai kí lô , còn con cóc chừng 1 ki lô. Người Khách bảo bác nông dân ông lấy con nào thì lấy còn lại tôi lấy. Bác nông dân làng tôi thấy con cóc xấu xí mà lại bé trong khi con cá quả to lại nhẵn đẹp trong đầu nghĩ bọn khách hay dấu vàng lắm ta phải lấy con cá quả này. Người khách nhận con cóc xấu xí rồi đi. Lão ta đi rất nhanh y hệt lúc lão ta tới. Con các quả đập vỡ ra ấy là thỏi đá xanh rất cứng, bác nông dân làng tôi ngẩn ngơ tiếc có khi con cóc kia mới là vàng thật. Dại quá mình tham quá nên thua nó. 

Giếng Tang có từ thời Mã Viện , dân quê tôi bảo thế. Ừ nhỉ quê tôi nằm dọc bờ sông Hồng con đường hành quân của giặc bắc phương từ Vân nam sang nước ta tất đi qua đây. Giếng Tang bây giờ um tùm, hoang phế . Chả ai dùng nó nữa nhưng chả ai lấp nó đi. Nó cứ tồn tại đầy những chuyện huyền bí về người tàu mà quê tôi gọi là Chú Khách. Ở quê tôi các cụ có câu “Nói dối như chú khách”

10/3/2014