Gần đến ngày 30/4 , tôi gọi điện thoại cho Dương phỉ , máy tò
tí te, ngắt máy gọi lại thì te tí tò . Chẳng biết nó ở đâu mà “ họp”
tiểu đội .Dương họ Hoàng . Họ Hoàng Trùng khánh Cao bằng cũng có số
có má hẳn hoi.
Học trên tôi một lớp ở đại học, đến năm thứ hai thì nhuận
, nên lại học cùng . Phải nói là hắn xấu trai. Nhưng lạ, con gái rất
thích . Chịu không hiểu nổi cái chủ nghĩa ấn tượng của đàn bà. Anh em
nhà Dương có tới 5 người cùng học đại học một thời với nhau.Sức nuôi của
các cụ nhà thật khủng khiếp . Nó bảo chỉ mình bà già lo thôi, ông già
thản nhiên ngồi ngắm lũ con mỗi khi về nghỉ hè nghỉ tết mà cười khoe với
hàng xóm. Lúc tôi và nó nhập ngũ thì ông anh cả của Dương cũng vào bộ
đội được một năm rồi. Hôm hai đứa xin đơn vị lên đại học Sư phạm Việt
Bắc , chị Phương bảo, Luân ơi vào chiến trường đánh nhau thì nhớ đi kèm
với Dương kẻo bộ đội ta bắn nhầm nó. Hai thằng cười nhe răng, gớm đến
nỗi nào đâu. Chị Phương bảo trông nó giống giặc phỉ hơn là giống chiến
sĩ giải phóng.
Suốt ngày đi tập tành, đêm sinh hoạt trung đội nó hát
mộc niên hoa ơi… rồi : được 5 ngày phép mất 3 hôm làm quen.. B trưởng
tức lắm đưa ra kiểm điểm về tội hát nhạc vàng. Nó bảo thế nào là vàng,
chịu chả anh nào giải thích được. Hồi ấy chợ Hanh nơi chúng tôi đóng
quân có một dẫy hàng xén. Mỗi ngày chỉ có 30 phút là ra quán được thôi,
vậy mà ai cũng biết Dương. Ai cũng thương nó và tất nhiên nó mua chịu
được rất nhiều chủ hàng. Tôi hỏi mày không trả tiền à? Trả sau , ai lại
quỵt của nhân dân. Khó tin nhưng tôi im. Bốn tháng huấn luyện ai cũng có
bạn ở lớp đến thăm. Chả thấy cô nào thăm Dương. Nhưng cô nào đến đơn vị
thăm bạn cũng nói chuyện với Dương nhiều hơn với bạn mình . Hay thật.
Một
chiều, đang cấm trại. B trưởng hốt hoảng như cháy nhà , tuýt còi tập
hợp. Lệnh ban ra, đồng chí Dương đảo ngũ, mỗi tiểu đội cử một người đi
tìm , chặn các bến xe , ga tàu . Hành quân đến nơi rồi, thành tích… còn
gì là thành tích. Cả trung đội im thin thít.
Tôi biết, mọi người
cũng biết. Nhưng chả nói làm gì. Chúng tôi dẫn cán bộ lên thành phố Thái
nguyên. Nhà chú nó ở đấy, nó đến xin tiền ấy mà. B trưởng được chúng
tôi đưa vào hàng nước chè kề bên. Tôi lẻn ra sau nhà gọi Dương, rồi nó
chuồn về đơn vị trước. Đoàn chiến sĩ đi tóm cổ người đảo ngũ sau một hồi
quanh quẩn bến xe và ga Thái nguyên buồn bã ra về, vừa đi vừa an ủi B
trưởng. Về đến đơn vị mới 8 giờ tối . Thấy D đang sinh hoạt tiểu đội .
Không nói năng gì anh B trưởng lôi nó lên ban chỉ huy. Và thế là một
cuộc tập trung đại đội diễn ra ngay sau đó 15 phút. Khuôn mặt hầm hầm
của đại đôi trưởng trông mà khiếp. Thôi thì đủ mọi nhời nhẽ , nhời nào
cũng xấu, cũng nguy hiểm cho cách mạng với một kẻ đảo ngũ. Lặng im, lặng
im mãi không có ai phát biểu. Dương thủng thẳng, tôi không đảo ngũ, đão
ngũ phải bỏ hẳn đơn vị, tôi đi chơi rồi về, vậy phải nói là tôi đi chơi
quá giờ. Nếu đồng chí đại đội trưởng thấy tôi không đủ tư cách đi chiến
đấu thì bắt tôi ở lại, giống như cho tôi đúp lớp này, tôi xin chịu ở
lại hậu phương. Cả đại đội cười ồ. Nhùng nhằng tới 10 giờ đêm , giải tán
. Dương bị ghi vào lí lịch là đi chơi quá giờ. Không biết cái trích
ngang ấy khi vào trường sơn giao quân có còn không?
Đêm trước
ngày đi B , nửa đêm nó lội tắt cánh đồng ra thị trấn. Nó đi trả nợ. Nợ
nần quán sá nào nó trả sạch. Gần sáng nó thì thầm vào tai tôi, sợ vào
trong đấy mà hi sinh thì thành ma ăn quịt , ngại lắm.
Chúng tôi
hành quân đi chiến trường vào mùa khô. Dọc đường hành quân thôi thì đủ
chuyện, nhưng hay nhất là chuyện gái. Từ Việt bắc , đi tàu hỏa xuống
Đông Anh rồi đi bộ vào Hà nội. Lúc lên tàu ở ga hàng cỏ mới nhìn thấy cô
con gái chủ nhà nơi đóng quân nức nở ở cửa ga. Thì ra cô ấy đưa tiễn âm
thầm Dương tới tận đây. Cả tiểu đội sau phút kinh ngạc thì lặng im, sau
phút lặng im thì cùng rơi nước mắt. giỏi, giỏi thật. Suốt Trường sơn,
nó ít nói. Sợ nó dao động tư tưởng, chính trị viên đại đội hay đi kèm
bên cạnh. Một hôm nó vằn mắt, ông đi sang mà kèm cái thằng Chu Thành ấy
ám mãi tôi , khó chịu. Lạ . Chu Thành là giáo viên cao đẳng cơ điện, rất
nhiệt tình và vui vẻ việc gì phải kèm cặp. Ấy thế mà khi vào đến binh
trạm 36 hắn ta đã đảo ngũ. Hỏi Dương , nó bảo loại người hèn nhát nhìn
là biết không cần phải bom đạn thử . Hay thế. Tôi làm ủy viên ban chấp
hành chi đoàn. Cứ 5 ngày hành quân thì chi đoàn lại họp một lần rà xét
tư tưởng đoàn viên. Dương luôn là tâm điểm phê bình của chi đoàn. Nào là
nói tục. Nào là chửi mấy tay cán bộ đùn đẩy cho chiến sĩ mang vác nặng
hơn. Nào là đêm hay hát í ửn làm tiểu đội không ngủ được. Năm lần bẩy
lượt đưa vào diện cảm tình đảng mà không ổn. Tôi thân với nó nên được
chi đoàn giao nhiệm vụ giúp đỡ. Nó nheo nheo, hay đấy mày giúp đỡ thì
tao để yên thằng khác thì tao chửi cho . Đêm trên rừng trường sơn mùa
khô đẹp lắm. Khi ve ngừng kêu thì cũng là giờ đi ngủ. Đang râm ran rạo
rực bỗng ắng xuống và lập tức trời bổng vút lên cao. Nó bảo mày không
nghe thấy đêm ở rừng mềm mại thế nào sao? Nghe mà thấy mềm à? Mày dốt,
không gian thì phải nghe mới thấy độ dài rộng cứng mềm của nó. Mày không
thể làm nhà văn được. Nằm im. Nó thì thầm mày sợ chết không? Mồm mày dở
hả Dương. Nó thò cổ ra khỏi võng , Không dám nói thật phải không? tao
biết ngay. Mà mày đâu đến nỗi nào… ? Rồi nó thở dài, cuộc sống người
lính chiến là một đời sống bất bình thường nên những gì tỏ ra bất bình
thường của lính chiến chính là sự bình thường nhất. Tôi chịu .
Thế
mà một anh lính nhiều khuyết điểm nhất ở ngoài bắc, không ở diện đoàn
viên tiên tiến khi đi B , hay cự lại cán bộ khi họp hành . Vào chiến
trường , Dương là người lập chiến công sớm nhất so với bọn tôi. Dương
trở thành đảng viên trước tôi một năm . chỉ một năm sau nó là B trưởng
bộ binh nổi tiếng. Cả trung đoàn đều biết tên . Nào là gan góc, sáng tạo
và sống chết vì đồng đội và đặc biệt là có tài đi bản đồ. Năm 74 nó về
làm tiểu đội trưởng trinh sát tiểu đoàn 9. với 2 bằng dũng sĩ và hai lần
bị thương. Trong thời gian trung đoàn tôi đánh ở phía tây Pờ lây cu
khắp các ngọn núi, con suối chỗ nào Dương cũng in dấu chân. Nó trở thành
tấm gương cho lính trinh sat toàn trung đoàn. Có điều lạ, nó tâm phục
khẩu phục thằng Minh trinh sát tiểu đoàn 8. Dạo ấy hai tiểu đoàn thường
đi đánh cùng nhau, trinh sát coi như gắn vào nhau một thời gian dài. Đêm
đêm nằm bờ nằm bụi Minh và Dương tỉ tê chuyện nhà chuyện cửa, rồi hẹn
nhau sau này còn sống trở về thì Dương lấy em gái Minh. Chả là Minh bảo
tao có 3 đứa em gái vào loại : được. Từ đó Dương gọi Minh là anh và sau
này cũng vẫn thế. Chuyện chỉ có thế mà ba bốn chục năm nay Dương vẫn tôn
ti trên dưới với Minh và gia đình dĩ nhiên ba cô em to vật vã của minh
đều đã lên bà, và chả cô nào lấy Dương.
Đầu năm 73 , mặt Tây nguyên
đói. Tiểu đoàn chúng tôi vượt sông Sa thầy làm nhiệm vụ mót sắn. Người
đi đào sắn đói mờ mắt, gùi trên lưng 25 kí sắn mà bò ra rừng mãi không
về đến kiềng. Nhìn nhau chỉ thấy hai lỗ mắt và bộ răng khấp khiểng.
Dương và Sỹ đều thuộc loại thiện xạ đêm nào cũng đi bắn thú rừng . Mà
khổ , đêm nào cũng về không, chân tay run lẩy bẩy. Đại đội xuất hiện sốt
ác tính. Ấy là cậu Khoái, người thành phố Thái nguyên. Khổ thân nó, nó
đói quá mắt đờ đẫn. Đêm ấy Dương và Sỹ lại đi. Chỉ cầu mong được chút gì
cho bạn mình. Vừa đi hai đứa vừa khấn ông trời, ông thương chúng con ít
thôi cũng được nhưng thương thằng Khoái với, nó xắp chết mà đói quá
.Trong rừng đêm Dương khóc , Sỹ cũng khóc. Thế mà trời thương thật , hôm
ấy hai thằng bắn được con mang. Chúng nó khỏe như chưa hề đói, chạy
thục mạng về làm thịt mang. Nhưng trời thương có đến thế. Khoái chết
trước khi thịt chín. Đặt nó nằm trên tấm tăng ni lông. Cả tiểu đội bó
gối hu hu .Thằng Dương và thằng Sỹ thì không khóc được nữa. Hôm sau
Khoái đi rồi, hai thằng lên cơn sốt rét. Mấy chục năm nay chả biết hài
cốt thằng Khoái đã tìm được mà đưa về nước chưa. Những lần gặp Dương nó
cứ lẩm bẩm về chuyện thằng Khoái chết vẫn không được ăn. Tháng sau chúng
tôi bổ xung về sư đoàn chiến đấu. Lại vượt sông pô kô để lại sau lưng
những nấm mồ lính sinh viên chết vì bệnh tật và đói ở nơi rừng sâu heo
hút bên kia biên giới.
Cuối năm 1974 sư đoàn tôi bí mật hành quân
về Đắc lắc để tham gia chiến dịch . Trăng mờ và sương lạnh. Đội hình
chiến dịch nườm nượp. Người và xe lầm lũi. Tôi gặp Dương. Nó không đeo
ba lô, vác 2 khẩu AK . tôi hỏi sao vác 2 súng. Tao bi thương chưa khỏi
hẳn nên ba lô anh em mang hộ, nhìn ra thì thấy nó đi thập thềnh. Chia
tay nhau ngay lúc đó và mãi gần một tháng sau gặp nó trên đường 7. Chân
nó đã ngon rồi . Nắng chiều chói chang, bom đạn nổ vung vít. Ngầm sông
Ba ào ào người và đạn bom . Trinh sát hai tiểu đoàn gặp nhau bờ sông.
Phải vượt sông bám địch ngay, nó đưa cho tôi gói cà fê còn tôi thì cho
hắn ba bao thuốc Ru bi . Dưới chân 2 thằng có một bao cát nằng nặng , nó
lấy mũi giầy móc lên, những lá vàng kim thành óng ả rơi ra. Hắn cười ,
lấy chân gạt cát vùi xuống rồi lội ào xuống sông. Tôi cũng nhẩy theo bơi
qua sông. Sau này nó bảo , tao chắc mày cũng không tiếc cái thứ của
thiên ấy. Trở về học lại đại học với nhau nhưng chưa bao giờ nó tiếc
nuối điều gì về những ngày đã từng chiến đấu khi xưa. Mọi chuyện bị đạn
với nó nó kể chuyện như đùa. Một lần Dương bị bọn thám báo phục kích.
Tụi thám báo lẳng cho một quả U S rồi bỏ chạy. Dương cũng chạy, máu chảy
ướt từ vai xuống tay , mặc kệ cứ chạy đã. Chừng xa địch rồi mấy thằng
xúm lại băng bó. Đêm tối lại cũng hoảng nữa nên bị đạn vào vai mà băng
vào tay, thế mà cũng ung dung về phẫu trung đoàn. Bữa ấy thằng Sỹ đang
làm y tá được một trận cười no bụng. Dương và Sỹ lại có cớ ở gần nhau
được mấy tuần. Thành tích lớn nhất của hai đứa nó là vào bản Ngo lê tán
cô Mít .Dạo ấy ở vùng này có cô Mít đẹp lắm. Sỹ thì nhận tên là Dương
và ngược lại Dương nhận tên là Sỹ . Khổ nỗi, cô Mít thích Dương thì lại
hổn hển thì thầm ‘ Mình yều bồ đồi… bồ đồi sỳ … bồ đồi sỳ … sỳ… sỳ…
“. Vụ này tới ba lăm năm sau hai thằng vẫn cãi nhau.
Kết thúc
chiến tranh, chúng tôi về đóng ở Củ chi. Cấp trên muốn đưa Dương làm
cán bộ đại đội, nhưng nó dứt khoát xin về. Hồi đó bọn tôi không dám làm
như nó. Sợ kỉ luật, tư tưởng dã đám. Nó thẳng thừng nói với chính ủy,
rằng khi có chiến tranh chúng tôi ra trận không chút so đo, nhưng bây
giờ cho chúng tôi về học tiếp đại học mới có lợi hơn cho đảng , đừng có
giữ chúng tôi. Chà , chúng tôi khoái. Nó xin nhận 4 con bò của tiểu đoàn
đi chăn ngoài rừng cao su . Đi qua , thấy nó hát ngêu ngao bài đàn bò
của tôi với một lũ trẻ con.
Ngày tốt nghiệp đại học mỗi đứa một
nơi. Dương về quê mình. Chỉ năm năm sau biết nó làm giám đốc một xí
nghiệp ở địa phương. Và cũng chỉ sau vài năm lại thấy nó không làm giám
đốc nữa. Nghe chuyện mà cười toát mồ hôi. Một lần có đoàn cán bộ lên
thăm sở công nghiệp tỉnh. Sở dẫn đoàn xuống Xí nghiệp Dương. Những năm
của thập kỉ 80 đầy khó khăn ấy nhà máy nào kiếm công việc gì làm ra sản
phẩm và có lương cho công nhân là may rồi. Xi nghiệp Dương làm vại sành
chum sành. Thế là cuộc viếng thăm ấy Dương không chơi loại phong bì làm
quà mà nó cho gói ghém mỗi quan trên một cái chum to tướng. Đoàn quan
chức từ Hà nội lên đành ì ạch bê món quà ấy về tới tận …văn phòng của
tỉnh. Nó xin thôi giám đốc để đi làm vận tải liên tỉnh . Mấy năm rong
ruổi xa nhà , tiền thì kiếm được nhưng tình thì ra đi. Cô vợ chán cảnh
chồng bỏ giám đốc đi chở hàng thuê nên cũng bỏ đi nốt, để lại hai thằng
con trai đẹp như tượng , may mà nó giống mẹ. Trắng tay, chợt nhớ ra là
tiền của chức tước không bằng vợ con thế là quay về nuôi hai đứa con
trai ăn học. Nó làm đủ mọi việc bươn trải mọi nơi để hai cu cậu học hành
đến nơi đến chốn. Thi thoảng về Hà nội gặp nhau, trong mọi câu chuyện
thì hùng hồn nhưng nói đến con thì bỗng dưng chùng lại. Với nó, hai đứa
con là tất cả. Chỉ có con mới làm nó vui làm nó trẻ lại .
Mới
tháng trước gặp tôi và Sỹ nó bảo tao xin việc cho thằng lớn rồi, thằng
nhỏ cũng xắp ra trường. Hồi này thấy tức ngực lại ho nữa. có khi bị lao
mày ạ . Nhưng có bạn Sỹ làm bác sỹ viện lao thì tao bị lao cũng tốt để
cho thằng Sỹ nó chữa.
Sỹ cười, Dương ơi tao chỉ sợ bệnh láo thôi chứ còn lao thì mày yên tâm . Chữa được.
Hà nội Tháng 7/2009
No comments:
Post a Comment