1. Người lính già đi tìm hài cốt kể
Hai ngày giời mệt mỏi vì nắng lại mưa và muỗi vắt chúng tôi không tìm
ra manh mối cây lim to ven sông Ka rông. Chiều tối hôm ấy chúng tôi về
ngã ba cầu Karon Kon Tum. Chúng tôi sẽ ở lại đây và tiếp tục đi tìm hài
cốt bạn tôi thêm vài ngày nữa. Một dẫy hàng quán chừng mươi chủ, những
là cà phê nước ngọt và đồ tạp phẩm sau những tán cây trứng ga xanh ngặt.
Nhưng có một cửa hàng lại nép dưới giàn hoa Ti gôn. Cái cửa hàng ấy
bỗng dưng làm dịu mát ngã ba nắng và đầy gió lào. Mái hiên đan bằng tre
luồng kiểu cach được chống lên bằng cột tre nhẵn bóng. Bông Ti Gôn rủ
xuống như những lọn tóc màu hồng quyến rũ. Tôi và người bạn thất vọng
thì ít nhưng mệt mỏi thì nhiều chỉ muốn lăn ra đâu đó mà ngủ. Cánh xe ôm
cũng sắp cuốn gói ra về nhìn chúng tôi thương hại.
- Ấy dà, mắc võng mà ngủ thôi hà, không có khách sạn đâu á. Tôi hỏi với theo
- Ở đây có an toàn không hả mấy chú?
- Không sợ đâu à. Ban đêm xe chạy liên tục à.
Tối ấy chúng tôi mắc hai cái võng vào ba cây trứng cá căng bọc võng và
tống hai cái ba lô lên võng định bụng sẽ lại phân công nhau gác thay
phiên như hồi nào hai chúng tôi còn ở lính. Khuya một xe máy hai người
đàn ông táp vào họ hỏi và soi đèn pin vào giấy tờ của chúng tôi ái ngại,
các anh nên tìm nhà nghỉ mà nghỉ ngơi. ở đây không lo mất an toàn đâu
…nhưng muỗi lắm. Nghĩ mà thấy mình già mà vẫn hâm
Trong đêm có đôi
lần thấy cái hàng tạp hóa sáng đèn, thấy bóng người đàn bà và hương khói
thơm ngát. Sáng sơm chúng tôi cuốn võng lúc người đàn bà mở cửa hàng.
Một người đàn bà đẹp nhìn lướt qua chúng tôi về phía đầu cầu Ka rông mấy
cái xe vụt qua về hướng A sầu A lưới.
2. Người Kiểm lâm kể
- Các bác đi từ ngoài nớ vô mệt hỉ. Chừ ở mô? Dà! mắc võng hỉ? lãng mạn quá hè. Rồi người kiểm lâm cười :
- Mần điếu thuốc nghỉ đã mấy bác.
Họ ngồi dưới tán cây máu chó to một sải ôm. Trời mùa này không có
mưa.Từng chiến đấu ở vùng này nên hai người lính già biết sợ nhất là vào
tháng 11, 12 dương lịch còn thì bình thường trời trong veo và hâm hấp
gió.
- Ngủ võng nhớ đời lính hỉ bác hỉ. Hai bác ngủ cửa nhà bà Liễu
Huế đó. Bà Liễu là chỗ cô cháu chị em với anh em kiểm lâm chúng tui hà.
Có chi ở ngã ba này anh em tui nhờ tay bà Liễu cả đó bác.
Người lính già hỏi :
- Các chú làm kiểm lâm có biết dông đồi này có một cây lim to hai người ôm không?
Người kiểm lâm trẻ nhướng mắt rõ to nhìn hai người già :
- Chu cha bác hỏi hệt bà Liễu Huế. Bà Liễu Huế cũng đi tìm cây lim đó
mà đâu có thấy. Chắc nó bị chặt ngay từ hồi 75, 76 quá. Rồi anh ta thao
thao kể chuyện về rừng Khe Sanh về mùa lũ trên dòng Ka rông đầy những gỗ
lậu trên rừng trôi xuống sông … có khi cả thú rừng cũng cuốn theo dòng
lũ. Ngừng một lát anh ấy nói:
- Bà Liễu không chứa chấp gỗ lậu mà bà
còn khuyên tụi lâm tặc đừng làm càn. Chả biết bà có phép chi mà lâm tặc
cũng ngán bà và bớt hoành hành nơi này.
Ngộ ghê thôi, người đàn bà
tuổi ngoài năm mươi yếu ớt thế mà tụi lâm tặc nể. Nể thì nể chứ sự hung
hãn của kẻ làm liều này thì nó ngán ai? Nghe chuyện của chú Kiểm lâm mà
lại thấy băn khoăn. Hay bà ấy có phép bùa gì chăng? Đêm hôm đầu tiên
nằm võng chừng nửa đêm về sáng thấy có tiếng đàn. Nghe như mê ngủ tôi
vạch cái bọc võng ngó ra ngoài. Nhà hàng sén sáng đèn và tiếng ghi ta
Sóng sông Đa nuýp vọng ra từ căn nhà ấy. Tôi như lạc vào chốn liêu trai.
3. Người chạy xe ôm kể
- Ở cái chỗ nga ba đường này đầy
chuyện bất trắc bác ơi, chả biết ai tốt ai xấu. Thôi thì vì miếng ăn mà
chạy nhắm mắt làm liều. Nhiều năm em mần cái nghề xe ôm ở đây em ngấm
đủ cả vui buồn đó bác. Mất tiền cũng có, bị lừa rồi trấn lột cũng có vậy
mà mấy anh em chúng em ở chỗ này vẫn an toàn. Bà LIễu Huế bảo rằng
chúng em lương thiện nên được các ông linh thiêng phù hộ. Bà ấy bảo, các
ổng chỉ phù hộ cho người nghèo người lương thiện thôi bác à.
Người đi tìm mộ hỏi:
- Thế thì ai không lương thiện?
Người xe ôm nói nhẹ hều :
- Thì đó mấy ổng tham nhũng đó, xích cổ vào tù tối ngày đó, mấy thằng
lâm tặc giết người đó lưới trời đâu có tha. Người xe ôm ngồi quay ngang
trên xe máy vừa nói vừa vẫy ngúc ngắc cái chân.
Một người xe ôm khác lên tiếng:
- Chúng tôi mần ăn ở ngã ba này hên xui đều nhờ bà Liễu Huế cả. Bả dậy
tụi tôi chia lượt khách dậy cách tính tiền xe theo cây số loại đường ,
bả rất ghét ai ăn chẹt khách. Người nào có tính tắt mắt bà không thèm
nhìn mặt.
Rồi chả hỏi người xe ôm ấy cũng kể.
- Bả ở dưới thành
phố lên đây lâu lắm rồi. Nghe nói nhà bà có cửa hàng dưới đó con cái đâu
chắc một con gái ở nước ngoài, anh em cũng thi thoảng lên thăm bà rồi
lại về. Bà cứ ở đây lâu lâu lại đi rừng một buổi.
Người lính đi tìm mộ hỏi:
- Bà ấy đi rừng?
- Vâng bà tìm hài cốt. Mà là hài cốt lính bên kia. Người xe ôm nói rồi
nhìn mặt người đi tìm mộ liệt sĩ như dò hỏi. Còn người lính già dấu vẻ
mặt của mình bằng một câu hỏi bâng quơ:
- Cũng là lính hả?
Những người xe ôm lúc ra về còn ngoái gọi to vào nhà bà Liễu Huế:
- Tụi em về đây chị ơi.
Buổi chiều bên dòng sông Ka ron có cơn gió thật là mát. Mặt trời lặn phía Khe Sanh vàng vàng màu mật .
4 . Người Chủ tịch xã kể.
Hai người đi tìm hài cốt liệt sĩ bước vào Ủy ban ND xã Ka ron. Anh công
an viên đã gặp hôm trước chỉ cho hai ông phòng làm việc của ông Chủ
tịch xã.
Ông Chủ tịch xã nói:
- Biết các bác đã nộp giấy tờ cho công an viên rồi, mà các bác cũng chủ quan với sức khỏe gớm đấy.
- Chúng tôi từng quen khí hậu nơi này nhiều năm rồi anh à. Rồi Họ cùng cười với nhau.
- Nghe nói hai bác ngủ ngay hiên nhà bà Liễu Huế, tôi cũng thấy yên
tâm. Bà Liễu là chỗ dựa của an ninh xã ở khu vực ngã ba đó mà.
Người
lính đi tìm hài cốt trình bầy với ông Chủ tịch về cây Lim to hai người
ôm ở cánh rừng bên kia sông phía thượng nguồn sông Ka rông. Hỏi ông vị
trí cây lim đó bây giờ tìm không thấy nữa. Ông chủ tịch xã gãi tai.
- Bác hỏi tui, tui hỏi ai bây chừ. Lâm tặc vài chục năm nay hoành hành
mà tuổi tui sinh sau năm 1970 cũng chỉ toàn nghe kể về trận này trận
kia, hàng năm tiếp đón gặp gỡ hàng chục lượt người nam người bắc đi tìm
hài cốt… các bác thông cảm cho tụi tui.
Đột nhiên ông Chủ tịch hỏi:
- Hai bác có hỏi bà Liễu Huế chưa? Có thể bà ấy biết cây lim đó. Bả đi
tìm hài cốt cũng đã hai chục năm nay rồi đó. NHưng nói các bác thông cảm
bả tìm hài cốt tử trận phía bên kia.
- Thì hài cốt ai thì cũng
thiêng như nhau cả thôi mà ông Chủ tịch. Hài cốt phía bên nào thì cũng
hiền như đất cả thôi, đều thương nhớ cho con người còn sống đây cả mà.
- Vâng vâng tui hiểu chứ. Rồi ông chủ tịch nói tiếp
- Bà Liễu là em một đồng chí lãnh đạo tỉnh , thỉnh thoảng đồng chí ấy
lên thăm. Mỗi lần lên thăm là đồng chí ấy đều ghé vô UB xã buồn buồn.
Nói cô ấy nặng lòng yêu người yêu cũ quá mà ở lại mà lên đây mở quán bán
hàng để tìm hài cốt người yêu cũ. Lúc đầu chúng tôi chỉ nghĩ bà ấy ở đó
đi tìm hài cốt người đằng mình thôi. Đồng chí lãnh đạo cũng chỉ nói đến
thế chả kể người yêu bà ấy là lính dù VNCH. Chúng tôi nghe qua chính bà
ấy đấy.
Người lính đi tìm hài cốt giật mình. Lính dù? Tử trận năm
71? Lẽ nào đó lại là những trận chiến đấu của đơn vị ông với lữ đoàn của
Lê Quang Lưỡng ngày ấy.
Thấy hai người lính già trầm ngâm, ông Chủ tịch phá tan không khi im lặng.
- Mà các bác biết không, bà ấy là sinh viên văn khoa Huế đó. Bà chơi
đàn thì mê luôn. Khuya bà bà mới đánh đàn. Bà đánh đàn một mình cho đến
sáng thì đi xuống sông. Bà rửa mặt bằng nước sông. Người thành phố này
kì lạ ghê. Công an xã cũng để ý nhiều nhưng bà ấy luôn là người tích cực
đóng góp mọi phong trào ở địa phương . Bà giúp chúng tôi nhiều lăm, bà
nhập hẳn hộ khẩu xã này rôi đó.
Hai người lính đi tìm hài cốt đồng
đội ra khỏi ỦY Ban xã với nỗi thất vọng và lại thêm nỗi thắc mắc về một
người đàn bà cũng đi tìm hài cốt người thân như mình.
5. Người lính già đi tìm hài cốt kể
Chúng tôi quyết định ngày mai về quê. Gần một tuần hỏi han và bằng trí
nhớ chúng tôi không tìm thấy mộ thằng Quang cùng tiểu đội. Chúng tôi đã
ngả tất cả vàng hương và áo quần vàng mã với thuốc lào thuốc lá dưới gốc
cây Máu chó cổ thụ bên ngọn đồi cao bờ sông Ka rôn khấn thằng Quang.
Thôi thì mày tha lỗi cho chúng tao gần bốn mươi năm rồi, ruộng cạn ruộng
sâu nó hao mòn sức lực trí nhớ chúng tao rồi chả tìm được mày đâu, mày
nằm với các anh bên đặc công hôm đó vậy Quang ơi. Chúng tôi đốt vàng
nhang và những thứ mang theo trong buổi chiều chạng vạng. Khói lùa lên
ngọn cây rừng tiếng ve chiều đang rối bới bỗng im bặt. Nghe nước sông Ka
ron réo dưới chân đồi cái đập thủy điện làm dở đã bật đèn hệt như bóng
đèn của căn cứ dù những đêm xưa chúng tôi mò vào.
Tối hôm đó hai
đứa tôi mỗi người làm một cốc mì tôm vài cái bánh qui rồi mắc võng. Bỗng
người đàn bà mở cửa bước ra. Lần đầu tiên bà mời chúng tôi vào nhà.
- Tôi mời hai ông vào nhà tôi pha cà phê hai ông uống.
Hai chúng tôi bước vào nhà, sau quầy hàng tạp phẩm là một gian bài trí
đơn sơ nhưng đẹp. Tấm ảnh người con gái kiêu sa và một chàng trai mang
quân phục lính dù đặt trên mặt bàn phấn. Đây đúng là căn phòng của một
người đàn bà có học theo nếp cũ ở thành phố xưa. Chúng tôi uống cà phê
dè dặt.
- Tôi biết hai ông là người nặng tình, bởi suốt những ngày
đi tìm bạn các ông đều mắc võng nằm ngoài trời. Nhiều đêm tôi biết hai
ông không ngủ , nhiều đêm tôi vẫn quen lệ chơi đàn lúc gần sáng ấy cũng
là lúc hai ông đang thức. Người đàn bà ngừng lại ngoảnh nhìn về phía
sông hồi lâu.
Bà tiếp:
- Đã mấy chục năm nay tôi đi tìm anh ấy,
người lính đối phương của các ông mà cũng không thấy. Tôi biết các ông
tìm gốc cây lim to hai người ôm là tôi hiểu các ông là người đánh trận
ấy mà người tôi yêu đã tử thương. Tôi cũng dày công tìm mà chỉ thấy rất
nhiều mặt cắt của thân cây to như vỏ xe ô tô nhà binh. Gốc cây ấy chỗ
nào ? hàng đêm tôi nghĩ tới…
Chúng tôi yêu nhau, từng học trung
học ở thành phố, anh ấy cũng là bạn với anh trai tôi. Người anh tôi lên
chiến khu khi vừa vào đại học còn anh ấy bị bắt đi quân trường Thủ Đức
rồi về vùng này làm thiếu úy dù. Chúng tôi đã có một khoảng thời gian
thật đẹp mà cũng thật tan nát vì âu lo, tôi nghỉ học một năm bảo lưu kết
quả để sanh con. Con gái tôi đi HO với gia đình bên anh ấy nhưng tôi
thì không. Tôi lên đây sống để tìm anh để ở với anh mà như anh viết thư
cho tôi là có gió rít có sông Ka Rông gầm trong những đêm tiền đồn nhớ
tôi. .. Tôi dựng nhà ở đây và cứ khi nào con sông này lũ tôi lại ra đầu
nhà nhìn xuống sông. Bạn anh ấy kể rằng bên bờ sông này những người lính
bị thương ở cả hai bên đều cùng bò xuống sông uống nước và lũ cuốn họ
đi. Bà lau nước mắt nói tiếp
- Tôi có điều kiện để sống ở thành phố
và việc làm tốt hơn vì anh trai tôi là lãnh đạo tỉnh. Nhưng tôi muốn
sống với người tôi yêu nhớ người đã có trong dòng máu của tôi để sanh ra
con tôi. Cúng như các ông dù không anh em ruột thịt các ông vẫn đi tìm
bạn. Tôi cảm các ông vì thế.
Chúng tôi ngồi im, tôi nghe ngoài trơi
rin rít gió, khi tiếng gió ngừng là tôi nghe thấy tiếng nước oàm oạp len
lỏi những đá lô nhô dưới sông. Cả hai chúng tôi chợt nhớ cái đêm chúng
tôi rút sang bờ bắc con sông này cắn răng thương những người đồng đội
chúng tôi nằm lại mà không thể nào mang được theo.
- …Vài năm trước
một đêm lũ về tôi nghe tiếng kêu beng béc dưới đầu nhà. Tôi soi đèn đội
mưa dò dẫm xuống bờ sông. Một con lợn rừng gẫy cả hai chân trước bị dòng
nước đẩy vào bãi rau của tôi. Con lợn rừng đầy vết thương vì va đập mắt
nhìn tôi thân thiện. Tôi kéo con vật tội nghiệp lên bãi thì nó chết.
Trong đêm tôi chợt nhớ anh. Anh ấy sinh năm Hợi. Năm Đinh Hợi. Con heo
rừng này về với tôi có nghĩa gì? Hương hồn anh đây chăng? Trước lúc trời
sáng tôi chôn con heo này và lấy đá xếp thành ngôi mộ. Từ hôm ấy hễ tôi
buồn tôi lại xuống mộ con heo để thắp nhang là thấy lòng thanh thản.
Các ông là người duy vật mong đừng cười. Thân tôi chỉ là đàn bà con gái
biết yêu đang yêu mà thôi.
Đêm ấy, hai chúng tôi đều không ngủ.
Chúng tôi lại nhớ thằng Quang bạn tôi cũng sinh năm Đinh Hợi. Thằng
Quang có cái răng khểnh đẹp trai và dũng cảm.
Hôm sau chúng tôi
gói buộc ba lô đồ đoàn rất sớm. Cũng vừa lúc thấy người đàn bà đi xuống
sông. Chúng tôi nhẹ nhàng đi theo. Người đàn bà sõa tóc vục nước rửa mặt
táp nước lên mái tóc mình rồi hai tay vuốt ngược từ phía sau những hạt
nước li ti bắn ra như sương. Bà lấy khăn lau khô tay và mặt rồi đến bên
ngôi mộ xếp bằng đá cuội trơn bóng nhặt ở ven bờ Ka rôn thắp nén hương.
Bà đứng bất động không để ý đến hai chúng tôi đứng đằng sau. Qua mớ tóc
uốn rất kĩ của người đàn bà ngôi mộ bỗng lấp ló những khuôn mặt người
rất trẻ rất đẹp. Hai chúng tôi đưa tay lên ngực lúc nào chả biết.
No comments:
Post a Comment