Mẹ với quê hương tuổi thơ tôi

Đã xa rồi thời giặc giã đạn bom
Chuyện nghèo đói của bà như là cổ tích
Nhìn mẹ leo cầu thang mà lòng con day dứt
Từng bậc đá lên lầu áp khuôn mặt già nua

Mới một tuần trăng mẹ nhất định về quê
Các cháu ngóng bà vườn xạc xào nhớ mẹ
Nơi phố sá không phải nơi của mẹ
Mỗi chiều hôm mẹ đứng ngóng ra đường

Dáng mẹ buồn như dáng của chiều hôm
Dáng chiều nào cũng tựa vào lưng mẹ
Mẹ ở bên con thơm rơm thơm ra
Con nhớ quết trầu con nhớ mùi vôi
Mẹ về quê
Tấm áo nâu mẹ vắt đâu rồi

Ngày xưa chưa xa
Bữa cơm độn khoai độn cả trăng vàng
Làng xóm tắt đèn tránh tàu bay Mỹ
Đêm khuya vác dậm ra đồng
Nhặt từng con lạt mạ
Niêu tương thơm đến tận sáng mai

Sáng mai mẹ lại đi cày
Thiếu ngủ mắt nhèm mồ hôi bỏng rát
Con lớn lên ít được nghe mẹ hát
Tiếng ru thưa đi tiếng phản lực gần.
NHững năm vỡ đê làng ta đói quá
Đêm trăng suông quạt lá phành phạch tiếng thở dài
Gà gáy con đến trường leo lét sao mai

Tuổi thơ con quen đồng trên ruộng dưới
Úp nơm tháng năm kéo bống tháng mười
Chân đỏ lựng quấn rong đuôi chó
Đĩa tôm rang au đỏ má học trò
Biết đi bừa trước khi biết đạp xe
Võ vẽ hát chèo thổi sáo
Những năm nước ngập đỏ đồng
Thổi sáo ngoài đình tiếng sáo lênh đênh
Mẹ mắng vui gì nỗi ấy

Nắng tháng bẩy mềm oặt búp chè ngọn sắn
Vại măng ngâm tựa vào vại tương
Đêm nghe tiếng mo cau rụng
Mẹ bảo ngày mai lại nắng vỡ đầu
Dặn tránh nắng cho trâu
Mẹ thở dài , con ngáp dài ngáp ngắn
Có con tàu đi về đâu xa lắm
Còi tu tu

Con tàu chạy giữa làng tôi
Sẻ đôi thành xóm gò xóm bãi
Người ở đâu về đông lắm
Nắn đường cong thành đường thẳng
Nơi ấy con tàu không trở lại
Nơi ấy một thời tuổi thơ
Nơi ấy con và bao đứa bạn
Tập bơi từ thủa lên năm
Trèo cau đỏ trầy da bụng
Bắt cua chạy nắng soi cá ngủ đồng
Mùi tanh của bùn theo vào lớp học
Thầy giáo rửa mặt cho học trò
Lớp học giữa đình làng vang những tiếng i o

ĐÌnh làng tôi quay về hướng nam
Xa tít cuối đồng là ga tàu hỏa
Những cánh cò bay về làng từ hướng ấy
Tiếng còi tàu cũng vọng về từ đấy
Vạt chân trời có nhiều cánh cò và mây bay
Lũ chúng tôi vẩn vơ mơ ước.

Con lớn lên đường sắt có tự bao giờ
Tàu chạy xập xình
Phì phò hít thở
Đêm nao cũng thế
Giấc ngủ trẻ đói cơm chập chờn
Tiếng còi tàu lúc gần lúc xa vời vợi
Day dứt trong tôi con tàu ấy về đâu

Con tàu ấy đưa tôi ra trận
Chở mệt nhoài đầy ắp tuổi thanh xuân
Đứng bên cạnh những chia li bất tận
Cuộc chia li nào cũng trẻ
Chỉ có nước mắt là già nua

Phút ra đi con ngoái lại đình làng
NGói rêu sẫm trong một chiều bom nổ
Mẹ đứng sau quầng đạn lửa
Chiều quê tựa vào bóng mẹ
Dáng chiều mằn mặn à ơi
Bài Thập Ân theo da diết trong tôi
Trong những người lính trẻ
Khi tôi thuộc bài Thập Ân ấy là tôi càng xa mẹ
Sức vóc con trai không têm nổi miếng trầu
Đi giữa Trường Sơn khao khát nhớ ruộng sâu
Ước ao có ngày đỡ mẹ .
.

Hết chiến tranh con may mắn trở về
Gió bấc ngọt cọng hoa dong giềng lối cũ
Trời sương khuya con vào trong ngõ
Xao xác luống chè bóng cọ
Rưng rưng bóng mẹ đây rồi

Vườn sắn khẳng khiu ngày con ra đi
Nay con về xác xơ mùa gió bấc
Vẫn là thứ độn thay cơm thủa trước
Giặc giã tan rồi mẹ có được no không

Nhà neo người theo hợp tác ít công
Mùa gặt được mấy lần sàng sẩy
Chiều nay bếp nhà thơm mùi tép khô rang cháy
Bữa cơm ngày về mẹ ăn ít nhường con
Rồi con đi mẹ lại mỏi mòn
Nước mắt chẩy xuôi đời con trẻ
Chúng con ngước lên nhìn mắt mẹ
Giọt nước mắt long lanh vòi vọi ở trên đầu

2001.

( năm ấy mẹ về HN chữa bệnh )